Psalmy i Amosa - J.Szeruda
        Okładka "Psalmów wybranych" z 1934r  Psalm 8 z wyd. z 1934r  Okładka wydania z 1937r.  Psalm 8 z wyd. z 1937r.  Strona tytułowa tłum. Amosa z 1938r  Okładka wydania z 1957r.  Psalm 8 i 9 z wyd. z 1957r. Pierwsze wydanie w serii 1937Księga Psalmów : z języka hebrajskiego na nowo przełożona i z tłumaczeniem polskim z 1632 r. porównana. Przełożył Ks. Jan Szeruda. Warszawa : Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne, 1937. s.127 [GAL] TłumaczenieJan Szeruda Podstawa tłumaczeniaKsięga Psalmów: Tekst hebrajski R.Kittla: Liber Psalmorum praeparavit. F.Buhl. Ed. tertia. Stuttgart 1930. 2 wyd. Ginsburga Biblii hebr., wydanej nakładem „Bryt. i zagr. Tow. biblijnego" w Londynie. Septhuaginta. Przekłady Akwili, Symacha i Teodocjona. Przekład Hieronima z hebrajskiego (iuxta Hebraeos) i z greckiego (Psalterium gallicanum). przekład syryjski Fragment przekładuPsalm 27:1-14 [1934r] [1] Dawidowy. Pan światłem mojem i zbawieniem mojem; kogóż bać się będę? Pan ostoją życia mego: kogóż się mam lękać? [2] Gdy nacierają na mnie złośnicy, chcąc pożreć ciało moje, ciemiężcy moi i nieprzyjaciele moi potkną się i upadną. [3] Choćby przeciw mnie rozłożył się obóz, nie ulęknie się serce moje; choćby przeciw mnie powstała wojna, mimo to nie stracę otuchy. [4] O jedno proszę Pana, tego pragnę: abym mógł przebywać w domu Pana po wszystkie dni... [całość] [1] Więcej o przekładzieUwagi J.Szerudy z wydania "Psalmów wybranych" z 1934r. o swoim przekładzie. [Układ, podkreślenia i pisownia zgodnie z oryginałem]„Psalmy wybrane” - to część przekładu Psałterza, którego wskutek braku środków nie mogę wydać w całości. Pracując nad rewizją Biblji Gdańskiej, postanowiłem zająć się przedewszystkiem Psałterzem ze względu na jego wielkie znaczenie dla życia religiinego chrześcijan. O potrzebie rewizji Psałterza pisałem w tygodniku „Głos Ewangelicki" 1930 roku Nr. 3 str. 12-14. Tekst Biblii Gdańskiej wymagał gruntownej rewizji. Niektóre psalmy zostały zupełnie przerobione, inne znowu - i to nieliczne - uległy pewnej zmianie. Naogół rewizja stała się nowym przekładem. Korzystałem z materjału językowego Psałterza Gdańskiego i starałem się stosować jego metodę przekładu, t.zn. w pierwszym rzędzie zachować charakter religijny psalmów, aby mogły przemawiać i do dzisiejszego czytelnika jako hymny, modlitwy błagalne i dziękczynne, pieśni ufności i nadziei oraz jako poematy dydaktyczne. Przekład oparty jest na następujących zasadach : 1. Podstawą przekładu jest tekst hebrajski według edycji R.Kittla: Liber Psalmorum praeparavit F.Buhl. Ed. tertia. Stuttgart 1930. Uwzględniałem także 2 wyd. Ginsburga Biblji hebr., wydanej nakładem „Bryt. i zagr. Tow. biblijnego" w Londynie. Tam, gdzie tekst hebrajski nastręczał duże trudności lub był zupełnie niejasny, brałem pod uwagę nastarsze przekłady Biblji: a) przekład grecki t.zw. LXX z 3 i 2 w.prz.Chr. b) późniejsze przekłady: Akwili, Symacha i Teodocjona. e) przekład Hieronima (Hier.) z hebrajskiego (iuxta Hebraeos) i z greckiego (Psalterium gallicanum) d) przekład syryjski (Syr.) Ponadto uwzględniałem parafrazę aramejską t. zw. Targum. 2. Starałem się wiernie tłumaczyć t.zn. oddać wiernie myśl oryginału i znaczenie poszczególnych wyrazów. Miarodajne były tutaj względy filologiczne i egzegetyczne. Z nowszych przekładów polskich jedynie przekład Cylkowa stosuje tę zasadę. Unikałem sztywności i niewolniczości; w nielicznych tylko wypadkach - a więc nie tak jak Fryd. T. Aszkenazy - zmuszony byłem podać wolny przekład. 3. Usilnie dbałem o to, by przekład był także jasny. Wobec braku właściwych komentarzy polskich, tekst przekładu winien wyrażać myśli religijne jasno. Język winien być żywym, prostym, działać na nas swym rytmem i właściwym doborem wyrazów, lecz nie może się to dziać ze szkodą dla ścisłości filologicznej. Jest to niezmiernie trudne zadanie, zwłaszcza, że poezja psalmów hebrajskich jest zwięzła, a ich tekst nieraz tajemniczy. 4. Przekład ma zbliżyć tekst do czytelnika, uczynić jego myśli aktualnemi, by przemawiały do każdego jak nowe, dopiero co wypowiedziane myśli. Dlatego tam, gdzie poezja hebr. używa perfectum gnomicum, używam słowa w czasie teraźniejszym (n.p. w ps. 1. 103), a perf. propheticum tłumaczę w czasie przyszłym. 5. W pracy swej nie zrywałem z chlubną tradycją Biblji Gdańskiej. Tam, gdzie było to możliwe, zachowywałem jej pierwotny tekst, do którego przyzwyczaiły się całe pokolenia. Chcąc dobitnie podkreślić uroczysty ton psalmu lub też archaiczną jego formę, używałem starszych form lub wyrażeń. Psalmy przełożyłem prozą tak jak obaj wymienieni tłumacze. [2] Jan Szeruda o swoich przekładachW odrodzonej Ojczyźnie liczba ewangelików polskich wzrosła. Zarówno Kościół jak i nowo zorganizowana nauka teologiczna kazały myśleć o nowym tłumaczeniu Biblii. Powodując się tymi względami przystąpiłem do opracowania nowego tekstu polskiego Pisma Św. Zrazu myślałem o rewizji używanego tekstu, lecz pierwsze próby w tym zakresie przekonały mnie, że znacznie korzystniej i lepiej będzie zabrać się do nowego przekładu, niż dać coś niejednolitego, a tym samym niezupełnie jasnego i poprawnego. Owocem tak pojętej pracy była "Księga Psalmów", z języka hebrajskiego na nowo przełożona, wydana w r. 1937 nakładem "Brytyjskiego i Zagranicznego Towarzystwa Biblijnego". Uwagi tekstowo-krytyczne i zasady przekładu przedstawiłem w rozprawie, drukowanej w "Roczniku Teologicznym" w r. 1937. W następnym roku opublikowałem w T. III "Rocznika" komentarz do Amosa pt.: "Amos. Prorok i proroctwo", w którym podałem także nowe tłumaczenie księgi tego proroka. Inne księgi prorockie, w szczególności: Izajasz, Jeremiasz, Ozeasz były już przed wojną przygotowane do druku. Niestety, powstanie warszawskie zniszczyło nie tylko te, ale i inne rękopisy. Zdołałem uratować tylko Biblię z uwagami, notatkami rewizyjnymi i nowym tekstem większej części ksiąg Starego Testamentu. [3] Porównania między tłumaczeniamiPorównanie tłumaczeń: J.Szerudy, Gdańskiej i Brytyjki [Psalm 23]:Powód porównania: Ksiądz Jan Szeruda podkreśla, że jego tłumaczenie Psalmów powstawało "przy okazji" rewizji tekstu Biblii Gdańskiej. Z drugiej strony J.Szeruda jest wymieniany pośród tłumaczy Biblii Warszawskiej [brytyjki]. [23:1 SZE] Psalm Dawidowy. Pan pasterzem moim: na niczem mi nie schodzi. [23:1 GDA] Psalm Dawidowy. Pan jest pasterzem moim, na niczem mi nie zejdzie. [23:1 BRY] Psalm Dawidowy. Pan jest pasterzem moim, Niczego mi nie braknie. [23:2 SZE] Na niwach zielonych pasie mię, nad wodami postoju daje mi spoczynek. [23:2 GDA] Na paszach zielonych postawił mię; a do wód cichych prowadzi mię. [23:2 BRY] Na niwach zielonych pasie mnie. Nad wody spokojne prowadzi mnie. [23:3 SZE] Duszę moją pokrzepia; wiedzie mię ścieżkami prawemi dla imienia Swego. [23:3 GDA] Duszę moję posila: prowadzi mię ścieszkami sprawiedliwości dla imienia swego. [23:3 BRY] Duszę moją pokrzepia. Wiedzie mnie ścieżkami sprawiedliwości Ze względu na imię swoje. [23:4 SZE] Choćbym nawet szedł doliną ciemną: nie będę się bał złego, boś Ty ze mną: laska Twoja i podpora Twa; te mnie pocieszą. [23:4 GDA] Choćbym też chodził w dolinie cienia śmierci, nie będę się bał złego, albowiemeś ty ze mną; laska twoja, i kij twój, te mię cieszą. [23:4 BRY] Choćbym nawet szedł ciemną doliną, Zła się nie ulęknę, boś Ty ze mną, Laska twoja i kij twój mnie pocieszają. [23:5 SZE] Zastawiasz stół przedemną wobec mych wrogów; namaszczasz olejkiem głowę moją, kubek mój napełniony. [23:5 GDA] Przed obliczem mojem gotujesz stół przeciwko nieprzyjaciołom moim; pomazałeś olejkiem głowę moję, kubek mój jest opływający. [23:5 BRY] Zastawiasz przede mną stół wobec nieprzyjaciół moich, Namaszczasz oliwą głowę moją, kielich mój przelewa się. [23:6 SZE] Jeno szczęście i łaska towarzyszyć mi będą po wszystkie dni mego żywota; i zamieszkam w domu Pana na długie czasy. [23:6 GDA] Nadto dobrodziejstwo i miłosierdzie twe pójdą za mną po wszystkie dni żywota mego, a będę mieszkał w domu Pańskim na długie czasy. [23:6 BRY] Dobroć i łaska towarzyszyć mi będą Przez wszystkie dni życia mego. I zamieszkam w domu Pana przez długie dni. Podsumowanie porównania: Wszystkie trzy tłumaczenia, wydają się nie mieć zbyt wiele wspólnego. Porównanie 3 wydań Psalmów Szerudy: z 1934, 1937 i 1957. Dodatkowo por. z Brytyjką: [Psalm 8][01 SZ1934] Przewodnikowi chóru, na gatyckiej: psalm Dawidowy. [01 SZ1937] Przewodnikowi chóru, na gatyckiej; psalm Dawidowy. [01 SZ1957] Przewodnikowi chóru, na gatyckiej. Psalm Dawida. [01 BRYTYJ] Przewodnikowi chóru. Na nutę: "Tłoczący wino". Psalm Dawidowy. [02 SZ1934] Panie, Władco nasz, jak wspaniałe jest imię Twoje po wszystkiej ziemi! którego chwała wyniesiona jest nad niebiosa. [02 SZ1937] Panie, Władco nasz, jak wspaniałe jest imię Twoje po wszystkiej ziemi! Którego chwała wyniesiona jest nad niebiosa. [02 SZ1957] Panie, Władco nasz, jak wspaniałe jest imię Twoje na całej ziemi! Tyś wyniósł na niebiosa chwałę swoją. [02 BRYTYJ] Panie, władco nasz, jak wspaniałe jest imię twoje na całej ziemi! Ty, któryś wyniósł majestat swój na niebiosa. [03 SZ1934] Z ust niemowląt i ssących stworzyłeś obronę przeciw nieprzyjaciołom Twoim, abyś poskromił wroga i mściciela. [03 SZ1937] Z ust niemowląt i ssących stworzyłeś obronę przeciw nieprzyjaciołom Twoim, abyś poskromił wroga i mściciela. [03 SZ1957] Z ust niemowląt i osesków stworzyłeś obronę przed nieprzyjaciółmi swoimi, aby uciszyć wroga i mściciela. [03 BRYTYJ] Z ust dzieci i niemowląt ugruntowałeś moc na przekór nieprzyjaciołom swoim, aby poskromić wroga i mściciela. [04 SZ1934] Gdy wejrzę na niebiosa Twoje, dzieło Twych palców, na księżyc i gwiazdy, któreś stworzył: [04 SZ1937] Gdy wejrzę na niebiosa Twoje, dzieło Twych palców, na księżyc i gwiazdy, któreś stworzył: [04 SZ1957] Gdy oglądam niebiosa Twoje, dzieło Twych palców, księżyc i gwiazdy, które stworzyłeś: [04 BRYTYJ] Gdy oglądam niebo twoje, dzieło palców twoich, księżyc i gwiazdy, które Ty ustanowiłeś: [05 SZ1934] Czemże jest człowiek, że o nim pamiętasz, a syn człowieczy, że dbasz o niego? [05 SZ1937] Czemże jest człowiek, że o nim pamiętasz, a syn człowieczy, że dbasz o niego? [05 SZ1957] To czymże jest człowiek, że pamiętasz o nim, a syn człowieczy, że dbasz o niego? [05 BRYTYJ] Czymże jest człowiek, że o nim pamiętasz, lub syn człowieczy, że go nawiedzasz? [06 SZ1934] A jednak mało co mniejszym uczyniłeś go od bóstwa i ukoronowałeś go chwałą i dostojeństwem. [06 SZ1937] A jednak mało co mniejszym uczyniłeś go od bóstwa i ukoronowałeś go chwałą i dostojeństwem. [06 SZ1957] A jednak mało mniejszym uczyniłeś go od bóstwa i ukoronowałeś go chwałą i dostojeństwem. [06 BRYTYJ] Uczyniłeś go niewiele mniejszym od Boga, chwałą i dostojeństwem uwieńczyłeś go. [07 SZ1934] Postanowiłeś go nad dziełami rąk Twoich, wszystko poddałeś pod stopy jego. [07 SZ1937] Postanowiłeś go nad dziełami rąk Twoich, wszystko poddałeś pod stopy jego. [07 SZ1957] Ustawiłeś go nad dziełami rąk swoich, wszystko poddałeś pod stopy jego. [07 BRYTYJ] Dałeś mu panowanie nad dziełami rąk swoich, wszystko złożyłeś pod stopy jego: [08 SZ1934] Owce i bydło wszelkie, nadto zwierzęta polne. [08 SZ1937] Owce i bydło wszelkie, nadto zwierzęta polne. [08 SZ1957] Owce i wszelkie bydło, nadto zwierzęta polne. [08 BRYTYJ] Owce i wszelkie bydło, nadto zwierzęta polne, [09 SZ1934] Ptactwo nieba i ryby morskie, cokolwiek mknie ścieżkami mórz. [09 SZ1937] Ptactwo nieba i ryby morskie, cokolwiek mknie ścieżkami mórz. [09 SZ1957] Ptactwo niebieskie i ryby morskie, cokolwiek pomyka szlakami mórz. [09 BRYTYJ] Ptactwo niebieskie i ryby morskie, cokolwiek ciągnie szlakami mórz. [10 SZ1934] Panie, Władco nasz, jak wspaniałe jest imię Twoje po wszystkiej ziemi! którego chwała wyniesiona jest nad niebiosa. [10 SZ1937] Panie, Władco nasz, jak wspaniałe jest imię Twoje po wszystkiej ziemi! Którego chwała wyniesiona jest nad niebiosa. [10 SZ1957] Panie, Władco nasz, jak wspaniałe jest imię Twoje na całej ziemi! [10 BRYTYJ] Panie, Władco nasz, jak wspaniałe jest imię twoje na całej ziemi! Podsumowanie porównania: Minimalne różnice pomiędzy wydaniami z 1934 i 1937. Większe już pomiędzy wydaniami z 1937 i 1957. Ale nawet wydanie z 1957r. odbiega od Brytyjki. Kalendarium przekładu
Linki
Tekst tłumaczenia:Informacje o tłumaczeniu:Przypisy
Zostaw komentarzUWAGA: Aby uniknąć przechowywania jakichkolwiek danych osobowych:
(1) Usunięto wszystkie dotychczas pozostawione adresy e-mail.
(2) Zostało zablokowane pole "E-mail". (3) Jeśli w treści komentarza umieścisz adres e-mail, robisz to na własną odpowiedzialność. Wiadomości prywatne do BibliePolskie.pl na które oczekujesz odpowiedzi proszę wysyłać |
||||||||||||||||||||||